راهنماي گام‌به‌گام آينده‌پژوهي راهبردي

شايد پيش‌بيني آينده دشوار باشد، اما درك و فهم اين واقعيت ساده است كه آينده‌ بي‌هيچ ترديدي خواهد آمد. به گفته‌ي گيبسون: آينده آمده است، اما هنوز گسترش نيافته است. پس شايد با اندكي تامل و تجربه بتوانيم جوانه‌هاي در حال شكوفايي آينده را در زمان حال مشاهده كنيم.

آينده‌پژوهي، دانش و معرفت شكل بخشيدن به‌آينده، به شيوه‌اي آگاهانه، عاملانه و پيش‌دستانه است و انسان را از غافلگيري در برابر توفان سهمگين تغييرات و پيشرفت‌هاي سرسام‌آور محافظت مي‌كند. يكي از پيش‌فرض‌هاي اساسي آينده‌پژوهي آن است كه آينده محتوم و قطعي نيست و پديد آمدن آن بستگي بي‌واسطه به اراده‌ي انسان‌ها دارد. در آينده‌پژوهي همواره سخن از آينده‌ها است و آينده‌پژوهان باور دارند كه فراروي هر فرد، سازمان و يا جامعه‌اي آينده‌هايي متفاوت وجود دارد و آينده‌ي مطلوب را بايد طراحي و معماري كرد.

اين كتاب بر پايه‌ي مستندات پروژه‌هاي انجام شده در حوزه‌ي آينده‌پژوهي، راهنمايي گام به گام براي طراحي، گزينش روش، مديريت، برنامه‌ريزي پروژه‌هاي آينده‌پژوهي و تضمين‌كننده‌ي اثربخشي و ارزش‌آفريني آن است. در اين كتاب، افزون بر معرفي دانش آينده‌پژوهي و بيان ضرورت و تاريخچه‌ي آن در حوزه‌ي فناوري‌هاي نوپديد، شيوه‌ي طراحي و مديريت يك پروژه‌ي آينده‌پژوهي ارايه مي‌شود. همچنين با كمك موردكاوي پروژه‌هاي آينده‌پژوهي انجام شده، ده روش برتر اين دانش به همراه توصيه‌هاي كاربردي معرفي مي‌شوند. خواننده پس از مطالعه‌ي اين كتاب خواهد توانست:

فرايند كلي آينده‌پژوهي و فعاليت‌هاي هر گام اين فرايند را بشناسد.

توصيه‌هايي براي موفقيت هر روش آينده‌پژوهي را فرا خواهد گرفت.

با جزييات اجرايي انجام يك پروژه‌ي آينده‌پژوهي آشنا خواهد شد.

اين كتاب به شيوه‌اي طراحي شده است كه خواننده ناچار نيست از آغاز تا پايان آن را بي‌كم و كاست مطالعه كند. از اين كتاب مي‌توان به عنوان دست‌افزاري كارآمد در كارگاه‌ها و مراحل سرنوشت‌ساز هر پروژه‌ي آينده‌پژوهي استفاده كرد. براي مثال، اگر در مرحله‌ي تصميم‌گيري براي طراحي آغاز يك پروژه‌ي آينده‌پژوهي هستيد و هنوز دغدغه‌ها و ناباوري‌ها به اعتقاد و اطمينان راسخ تبديل نشده است، مطالعه‌ي مقدمه‌ي اين كتاب راهگشا خواهد بود. اما اگر در مراحل پاياني پروژه‌ي آينده‌پژوهي هستيد، مطالعه‌ي بخش ارتباطات توصيه مي‌شود. براي مطالعه‌ي اين كتاب از سطوح گوناگون مي‌توان استفاده كرد تا به سادگي و سازگار با نياز خود از مطالب آن بهره‌برداري كنيد. در سطح نخست، دورنماي كلي، تمامي روش‌هاي آينده‌پژوهي ارايه شده است.

در سطح دوم، هر روش به اختصار در يك صفحه معرفي شده و شرايط كاربرد آن بيان مي‌شود. اما سطح سومي از مطالعه نيز وجود دارد كه براي استفاده از هر روش، يك راهنماي گام به گام در اختيار خواننده قرار مي‌دهد. در ادامه، براي موفقيت در كاربست هر روش، توصيه‌هايي ارايه و يك موردكاوي كوتاه نيز تدارك ديده شده است